کاهش نرخ باروری ایران در جهان بی‌سابقه است/ راهکار؛ اجرای قانون مجلس
حسین مروتی، کارشناس مسائل جمعیتی، در گفت‌وگو با خبرنگار آنا، درخصوص کاهش چشمگیر نرخ باروری در ایران از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۹ گفت: نرخ باروری در این بازه زمانی از حدود ۶ فرزند به ۲ فرزند کاهش یافته است که طبق نظر کارشناسان برجسته جهانی، چنین کاهش سریعی در تاریخ بشر بی‌سابقه است و حتی در تاریخ معاصر نیز نمونه مشابهی ندارد.
مروتی این کاهش شدید نرخ باروری را عامل اصلی روند سالخوردگی جمعیت ایران دانست و توضیح داد: اگر این روند ادامه یابد، ظرف دو تا سه دهه آینده، جمعیت سالمندی کشور به طور چشمگیری افزایش می‌یابد به طوری که پیش‌بینی می‌شود یک نفر از هر چهار نفر به جمعیت سالمندان افزوده شود.
علل کاهش نرخ باروری دلایل مختلف فرهنگی و اقتصادی دارد
کارشناس جمعیت در پاسخ به سوالی درباره عوامل اصلی این کاهش، گفت: علت این بحران جمعیتی ترکیبی از عوامل اقتصادی و فرهنگی است. مسائل اقتصادی مانند هزینه‌های بالای زندگی و مسکن، اشتغال، وضعیت معیشتی خانواده‌ها تاثیر مستقیمی بر تصمیم‌گیری برای فرزندآوری دارند. اما از سوی دیگر، تغییر سبک زندگی و ارزش‌های فرهنگی نیز بی‌تاثیر نیست.
اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، راهکار اصلی
مروتی به قانون جدید حمایت از خانواده و جوانی جمعیت اشاره کرد و گفت: «این قانون که پس از چندین سال تلاش در مجلس تصویب شده است، دارای دو ویژگی مهم است: نخست ضمانت اجرایی قوی که شامل جریمه و حتی مجازات زندان برای کسانی است که از اجرای قانون استنکاف کنند؛ دوم تخصیص بودجه مشخص و ثابت برای اجرای کامل برنامه‌ها.
وی افزود: این ویژگی‌ها باعث شده که دستگاه‌های دولتی و وزارتخانه‌ها به اجرای قانون حساس‌تر باشند و در عمل نیز شاهد اجرای حدود ۴۰ درصدی این قانون تاکنون بوده‌ایم.
مروتی در تشریح اقدامات عملی این قانون گفت: یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای این قانون شکستن سد بزرگ احتکار زمین توسط دولت در کشور است. دولت پس از سال‌ها از انباشت زمین‌های خودداری می‌کرد، اما اکنون نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر موفق به دریافت زمین رایگان شده‌اند. این رقم در استانی مانند سمنان بسیار چشمگیر است.
وی تاکید کرد: این اقدام، علاوه بر کمک اقتصادی به خانواده‌ها، یک مشوق بزرگ برای افزایش تمایل به فرزندآوری است.
کارشناس جمعیت به تسهیلات پیش‌بینی شده برای مادران شاغل اشاره کرد و افزود: در قانون حمایت از خانواده، به موضوع حمایت از مادران شاغل توجه ویژه شده است. ایجاد مهدکودک‌های نزدیک محل کار، حفظ امنیت شغلی و امکان دورکاری برای مادران از جمله این حمایت‌ها است که می‌تواند فشارهای اقتصادی و اجتماعی را کاهش دهد.
ضرورت همکاری دستگاه‌ها در اجرای قانون حمایت از خانواده و جمعیت
مروتی در بخش پایانی گفتگو به اهمیت همکاری نهادهای مختلف اشاره کرد و گفت: برای موفقیت این قانون، نظارت جدی از سوی قوه قضاییه، قوه مقننه، شورای عالی انقلاب فرهنگی و ستاد ملی جمعیت ضروری است. هر دستگاه باید وظایف خود را به طور کامل انجام دهد تا بتوانیم روند پیری جمعیت را متوقف کنیم.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار آنا مبنی بر درباره اثربخشی قانون گفت: بر اساس مطالعات و آمارهای موجود، اجرای قانون تاکنون تاثیر مثبت قابل توجهی بر افزایش نرخ فرزندآوری داشته است.
مروتی با بیان اینکه آینده جمعیت کشور به عملکرد امروز مسئولان بستگی دارد، اظهار داشت: اگر امروز با جدیت و دقت به اجرای این قانون بپردازیم و از همه ظرفیت‌ها استفاده کنیم، می‌توانیم از بحران پیری جمعیت جلوگیری کنیم و آینده‌ای امیدوارکننده برای کشور رقم بزنیم
وی از مردم و مسئولان خواست که با آگاهی و همکاری کامل در مسیر اجرای این قانون حرکت کنند و تاکید کرد: در حال حاضر این قانون تنها راهکار عملی و موثر برای حفظ تعادل جمعیتی و تضمین آینده کشور است.
انتهای پیام/
